تصور کنید در میدانِ کازان ایستاده اید؛ جایی که ستون های نیم دایره، مانند بازوانِ یک غولِ سنگی، شما را به آغوش می کشند. گنبد طلاییِ کلیسا زیر آسمانِ خاکستریِ سن پترزبورگ می درخشد، انگار تک ستارهٔ زمین است. اینجا نه فقط یک عبادتگاه، بلکه نمادِ مقاومت، ایمان و هنرِ روسیه است که هر سال بازدیدکنندگان بسیاری را مجذوب تور روسیه می کند.
تاریخچه کلیسای کازان: از رویای تزاری تا نماد ملی
داستان کلیسای کازان با تزار پاول اول آغاز میشود که در سال 1799 پس از سفری به اروپا، شیفته معماری رنسانس ایتالیا شد. او به ویژه تحت تأثیر کلیسای سن پیترو در رم قرار گرفت و تصمیم گرفت نمونه مشابهی را در پایتخت شمالی روسیه بسازد. این رویا اما با ترور پاول اول در سال 1801 به تعویق افتاد.
پسرش، الکساندر اول، در سال 1801 مسابقه طراحی کلیسا را برگزار کرد که معمار جوانی به نام آندری ورونیکین برنده آن شد. نکته جالب اینجاست که طرح اولیه ورونیکین به دلیل شباهت زیاد به سن پیترو رد شد! او مجبور شد طرحی ارائه دهد که در عین حفظ اصول کلیساهای ارتدوکس، از معماری نئوکلاسیک اروپایی نیز الهام گرفته باشد.
ساخت کلیسا در سال 1801 آغاز و پس از 10 سال کار مداوم، در سال 1811 به پایان رسید. هزینه ساخت آن معادل 4.7 میلیون روبل طلا بود که مبلغی سرسامآور در آن زمان محسوب میشد. دیوارهای خارجی از سنگ ماسه قرمز و ستونها از گرانیت فنلاندی ساخته شدند که هر کدام 600 تن وزن داشتند.
کلیسا در دوران جنگ میهنی 1812
با حمله ناپلئون به روسیه در سال 1812، کلیسای کازان تبدیل به نماد مقاومت ملی شد. الکساندر اول قبل از عزیمت به جبهه جنگ در این کلیسا دعا خواند و پس از پیروزی روسیه، غنائم جنبی بسیاری از جمله پرچمهای فرانسوی و کلید شهرهای اروپایی در این کلیسا به نمایش گذاشته شدند. این رویداد باعث شد کلیسا جایگاه ویژه ای در قلب مردم روسیه پیدا کند.
دوران شوروی: از کلیسا تا موزه آتئیسم
پس از انقلاب اکتبر 1917، کلیسا در سال 1932 بسته شد و در سال 1936 به “موزه تاریخ دین و آتئیسم” تبدیل گردید. در این دوران بسیاری از نمادهای مذهبی تخریب یا پنهان شدند، اما معماری کلیسا به طور معجزه آسایی حفظ شد. جالب اینکه در دوران محاصره لنینگراد توسط نازی ها، کلیسا به عنوان انبار مواد غذایی استفاده میشد!
رنسانس پس از شوروی
در سال 1990، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، کلیسا دوباره به کلیسای ارتدوکس روسیه بازگردانده شد. مراسم اولیه در 25 مه 1991 برگزار شد و در سال 2000 بازسازی کامل گنبد با طلای خالص به پایان رسید. امروزه این کلیسا هم محل عبادت و هم یکی از جاذبه های اصلی گردشگری سن پترزبورگ محسوب میشود.
معماری کلیسای کازان: تلفیقی از شرق و غرب
معماری کلیسای کازان را میتوان شاهکاری از تلفیق سبک نئوکلاسیک اروپایی با عناصر سنتی ارتدوکس روسی دانست. نمای بیرونی با 96 ستون کرینتی عظیم به ارتفاع 13 متر، یادآور معماری روم باستان است. این ستون ها در چهار ردیف قرار گرفتهاند و نیم دایره ای به طول 111 متر را تشکیل میدهند که به سوی خیابان نوسکی باز میشود.
گنبد اصلی کلیسا با 17 متر ارتفاع و پوشش طلایی خیره کننده اش، از فاصله چند کیلومتری قابل مشاهده است. چهار گنبد کوچکتر در چهار گوشه بنا قرار دارند که هر یک با 56 پنجره باریک نور طبیعی را به داخل هدایت میکنند. جالب اینکه ضخامت دیوارهای پایه به 7 متر میرسد که برای تحمل سرمای شدید زمستانهای سن پترزبورگ طراحی شده است.
جزئیات منحصر به فرد معماری
- درهای برنزی: هر یک با 24 پانل حکاکی شده که صحنه هایی از کتاب مقدس را نمایش میدهند
- کفپوش مرمرین: از 16 نوع مرمر مختلف روسی و ایتالیایی ساخته شده است
- سقف گچبری شده: با نقش گلهای طلایی و طرحهای هندسی پیچیده
- پنجره های رنگی: ساخت کارگاه معروف لومان در آلمان که نور را به صورت رنگارنگ به داخل منعکس میکنند
بخشهای مختلف کلیسای کازان سن پترزبورگ
نمازخانه اصلی
سالن مرکزی کلیسا با ارتفاع 62 متری خود، فضایی وسیع و روحانی ایجاد کرده است. دیوارها با نقاشیهای دیواری از قدیسان ارتدوکس پوشیده شدهاند که توسط استادان مدرسه هنری سن پترزبورگ در قرن 19 خلق شدهاند. محراب اصلی از جنس یشم سبز سیبری با حاشیه های طلایی ساخته شده است.
آیکونوستازیس (دیوار شمایلها)
دیوار شمایلها با 40 متر طول و 14 متر ارتفاع، یکی از بزرگترین نمونه های جهان ارتدوکس محسوب میشود. این دیوار از چوب بلوط روسی ساخته شده و با 1038 شمایل مذهبی تزئین شده است. شمایل مریم کازان، مقدسترین شمایل کلیسا، در مرکز این دیوار قرار دارد که گفته میشود قدمت آن به قرن 16 میرسد.
محوطه ستوندار
این بخش مخصوص مراسم رسمی و استقبال از شخصیتهای مهم بوده است. کف آن با موزاییک های طلایی و نقره ای پوشیده شده و سقف آن با چلچراغ 4.5 تنی که از 696 لامپ تشکیل شده، روشن میشود. این چلچراغ در سال 1811 توسط کارگاه مشهور ایژورسک ساخته شده است.
نکات بازدید از کلیسای کازان
بهترین زمان بازدید: صبح زود قبل از ازدحام گردشگران یا عصر هنگام نورپردازی زیبای کلیسا
- پوشش مناسب: خانمها باید دامن یا شلوار بلند بپوشند و روسری همراه داشته باشند (در ورودی روسری امانت داده میشود)
- عکاسی: در نمازخانه اصلی ممنوع است اما در محوطه ستوندار آزاد است
- مراسم مذهبی: هر روز ساعت 10 صبح و 6 عصر برگزار میشود که بازدید در این زمانها محدود است
- راهنمای صوتی: به زبانهای روسی، انگلیسی، آلمانی و فرانسوی موجود است
نحوه دسترسی به کلیسای کازان
کلیسای کازان در آدرس زیر قرار دارد:
Nevsky Prospekt, 25, St. Petersburg, Russia, 191186با مترو
ایستگاه مترو Nevsky Prospekt (خط 2 – آبی) نزدیکترین ایستگاه است. پس از خروج از مترو، 3 دقیقه به سمت رود نوا پیاده روی کنید.
با تراموا
خطوط 3، 7، 22 و 27 تا ایستگاه Kazanskaya Ploshchad توقف دارند.
با اتوبوس
خطوط 3، 22، 27 و 100 تا میدان کازان توقف دارند.
ساعت و هزینه بازدید
| روزهای هفته | ساعت بازدید | هزینه ورودی |
|---|---|---|
| شنبه تا چهارشنبه | 8:30 صبح تا 8 شب | رایگان |
| پنجشنبه و جمعه | 9 صبح تا 9 شب | رایگان |
توجه: در روزهای تعطیل مذهبی ممکن است ساعات بازدید تغییر کند.
چرا باید از کلیسای کازان سن پترزبورگ بازدید کنیم؟
کلیسای کازان فقط یک بنای تاریخی نیست؛ تجربه ای چند حسی است که شما را به قلب تاریخ و فرهنگ روسیه میبرد. اینجا میتوانید:
- نقاشیهای دیواری بینظیر قرن 19 را از نزدیک ببینید
- به آواز خوانی گروه کر کلیسا که از سال 1811 فعال است گوش دهید
- بوی کندر و موم ذوب شده را که فضای کلیسا را پر کرده است حس کنید
- لمس سنگهای سرد دیوارها که داستان دو قرن را روایت میکنند
سخن پایانی
کلیسای کازان سن پترزبورگ مانند کتابی زنده از تاریخ روسیه است که هر آجرش داستانی دارد. از شکوه تزاری تا تلخی انقلاب، از تاریکی آتئیسم تا نور بازگشت ایمان. این بنا نه فقط با طلاهایش، بلکه با روح مقاوم و پایدارش میدرخشد.
اگر به سن پترزبورگ سفر می کنید، حتماً ساعتی را در سکوت این کلیسا بگذرانید. وقتی نور خورشید از پنجره های گنبدی به داخل میتابد و روی شمایلهای طلایی میرقصد، گویی زمان متوقف میشود و شما بخشی از تاریخ زنده می شوید. امیدواریم از مطالعه کلیسای کازان سن پترزبورگ لذت برده باشید و با دیدگاه ارزشمند خود، نارون را در ارائه محتواهای گردشگری مفید یاری نمایید.
منابع: GuideForYou-Russia.com
IntroducingSaintPetersburg.com
