کاخ یوسوپوف در کرانه رود مویکا، یکی از خیره‌کننده‌ترین نمونه‌های معماری اشرافی روسیه و گواهی زنده بر زندگی پرتجمل خاندان یوسوپوف است. این کاخ که امروزه به عنوان موزه‌ای بی‌نظیر پذیرای بازدیدکنندگان است، داستان‌های ناگفته بسیاری از تاریخ پر فراز و نشیب روسیه را در خود جای داده است و از مقاصدی است که می توانید در تور روسیه از آن بازدید کنید.
تاریخچه کاخ یوسوپوف
ساخت اولیه و تحولات معماری
ساخت اولیه این کاخ به سال‌های ۱۷۷۰ میلادی بازمی‌گردد، زمانی که معمار معروف «ژان-باتیست والین-دلاموت» ساختمانی به سبک باروک برای کنت شووالوف طراحی کرد. در سال ۱۸۳۰، خانواده یوسوپوف که ثروتمندترین خاندان روسیه پس از تزار محسوب می‌شدند، این ملک را خریداری کردند و دست به بازسازی گسترده‌ای زدند. معماران برجسته‌ای مانند «آندری میخایلف» و «الکساندر استپانوف» مسئولیت تبدیل این کاخ به یکی از مجلل‌ترین های سن پترزبورگ را بر عهده گرفتند.
در طول دهه‌های بعد، کاخ بارها مورد بازسازی قرار گرفت و هر نسل از خانواده یوسوپوف تغییراتی در آن ایجاد کرد. در سال ۱۸۳۰، سالن تئاتر خصوصی به مجموعه اضافه شد که از نظر آکوستیک یکی از بهترین سالن‌های اروپا محسوب می‌شد. در دهه ۱۸۵۰، بخش‌های شرقی کاخ با الهام از معماری موریش بازسازی شد که نتیجه آن ایجاد تالار مور با تزئینات خیره‌کننده‌اش بود.
دوران طلایی خانواده یوسوپوف
در اواخر قرن نوزدهم، کاخ یوسوپوف به اوج شکوه خود رسید. شاهزاده فلیکس یوسوپوف پدر، مجموعه‌ای بی‌نظیر از آثار هنری را گردآوری کرد که شامل تابلوهای نقاشی استادان اروپایی، مجسمه‌های باستانی و مجموعه‌ای نفیس از جواهرات بود. مهمانی‌های باشکوهی که در تالار طلایی کاخ برگزار می‌شد، زبانزد تمام سن پترزبورگ بود و مهمانان سرشناسی از جمله تزار نیکلای دوم در آن شرکت می‌کردند.
این کاخ نه تنها محل زندگی، بلکه مرکز فعالیت‌های فرهنگی و هنری خانواده یوسوپوف بود. سالن تئاتر کاخ میزبان اجراهای اختصاصی برای مهمانان ویژه بود و هنرمندان بزرگی مانند فرانتس لیست در آن به اجرا پرداختند. کتابخانه خصوصی کاخ با بیش از ۵۰ هزار جلد کتاب، یکی از ارزشمندترین مجموعه‌های خصوصی روسیه به شمار می‌رفت.
حادثه راسپوتین و پیامدهای آن
شب ۱۶ دسامبر ۱۹۱۶، کاخ یوسوپوف شاهد یکی از معروف‌ترین وقایع تاریخ روسیه شد. شاهزاده فلیکس یوسوپوف به همراه گروهی از اشراف در زیرزمین کاخ، گریگوری راسپوتین، راهب مرموز و تأثیرگذار بر دربار تزار را به قتل رساندند. این واقعه که با جزئیات دقیق در خاطرات فلیکس یوسوپوف ثبت شده، به نمادی از بحران سیاسی پایان دوران تزاری تبدیل شد.
اتاق زیرزمینی که این ترور در آن اتفاق افتاد، امروزه به دقت بازسازی شده و با مجسمه‌های مومی از شخصیت‌های حاضر در آن شب، صحنه را به شکلی واقع‌گرایانه به نمایش می‌گذارد. این بخش از کاخ یکی از جذاب‌ترین قسمت‌های بازدید برای گردشگران محسوب می‌شود.
پس از انقلاب اکتبر
پس از انقلاب ۱۹۱۷ و سقوط نظام تزاری، کاخ یوسوپوف مصادره شد و در سال ۱۹۱۹ به عنوان موزه عمومی افتتاح گردید. در دوران شوروی، بخش‌هایی از کاخ به عنوان مرکز آموزشی مورد استفاده قرار گرفت، اما در سال ۱۹۲۵ به طور کامل به موزه تبدیل شد. جالب توجه است که با وجود مصادره اموال خانواده یوسوپوف، بسیاری از آثار هنری و تزئینات داخلی کاخ دست‌نخورده باقی ماند که این امر به لطف تلاش‌های کارکنان وفادار کاخ و علاقه مقامات شوروی به حفظ میراث فرهنگی ممکن شد.
در طول محاصره لنینگراد در جنگ جهانی دوم، کاخ آسیب‌های جدی دید، اما بسیاری از آثار ارزشمند آن به موقع به مکان‌های امن منتقل شده بودند. بازسازی کاخ پس از جنگ به دقت انجام شد و امروزه می‌توانیم این مجموعه را تقریباً به همان شکلی که در اواخر قرن نوزدهم بود، مشاهده کنیم.
معماری کاخ یوسوپوف
نمای بیرونی و ساختار کلی
کاخ یوسوپوف نمونه‌ای برجسته از معماری نئوکلاسیک روسی است. نمای زردرنگ کاخ با ستون‌های سفید و تزئینات گچ‌بری شده، ترکیبی هماهنگ از شکوه و ظرافت را ارائه می‌دهد. ورودی اصلی کاخ با سقف گنبدی شکل و پنجره‌های قوسی، بازدیدکنندگان را به دنیایی از تجملات اشرافی می‌برد.
معماران کاخ با الهام از کاخ‌های ایتالیایی رنسانس، حیاط داخلی دلبازی طراحی کرده‌اند که با مجسمه‌های مرمرین و فواره‌های ظریف تزئین شده است. این حیاط در فصل گرما میزبان کنسرت‌های فضای باز است و فضایی رمانتیک را برای بازدیدکنندگان ایجاد می‌کند.
تالارهای اصلی و تزئینات داخلی
تالار طلایی کاخ با آینه‌های بزرگ و لوسترهای کریستال، قلب این مجموعه محسوب می‌شود. سقف این تالار با نقاشی‌های دیواری باشکوهی پوشیده شده که صحنه‌هایی از اساطیر یونانی را به تصویر می‌کشد. دیوارها با پارچه‌های ابریشمی دست‌دوزی شده و روکش طلاکاری تزئین شده‌اند.
تالار مور که در بخش شرقی کاخ قرار دارد، نمونه‌ای استثنایی از معماری شرق‌گرایانه در اروپاست. کف این تالار با موزاییک‌های پیچیده و دیوارها با کاشی‌های آبی فیروزه‌ای تزئین شده‌اند. سقف گنبدی شکل آن با نقوش هندسی اسلامی و پنجره‌های رنگی، فضایی کاملاً متفاوت از دیگر بخش‌های کاخ ایجاد کرده است.
سالن تئاتر خصوصی
سالن تئاتر کاخ یوسوپوف با گنجایش ۱۸۰ نفر، یکی از بهترین نمونه‌های سالن‌های خصوصی قرن نوزدهم است. طراحی این سالن توسط معمار ایتالیایی «لوئیجی روسکا» انجام شده و از نظر آکوستیک کاملاً بی‌نقص است. جالب توجه است که این سالن دارای سیستم گرمایش زیرزمینی پیشرفته‌ای بود که در آن زمان یک نوآوری محسوب می‌شد.
صحنه تئاتر با پرده‌های مخمل قرمز و تزئینات طلاکاری شده، فضایی مجلل را ایجاد می‌کند. جعبه‌های ویژه اشرافی که مخصوص خانواده یوسوپوف و مهمانان ویژه بود، با چوب‌های گرانبهای برزیلی ساخته شده و پرده‌های حریر دست‌دوزی شده دارد.
بخش‌های مختلف کاخ یوسوپوف روسیه
اتاق‌های خصوصی خانواده
اتاق خواب شاهزاده فلیکس یوسوپوف با تخت‌خوابی از جنس چوب گردوی سیاه و پرده‌های سنگین ابریشمی، نمونه‌ای کامل از زندگی اشرافی در اواخر دوران تزاری است. این اتاق به سبک نئوگوتیک طراحی شده و دارای یک حمام اختصاصی با کاشی‌های مرمر ایتالیایی است.
اتاق نشیمن خصوصی خانواده با مبلمانی از چوب ماهون و صندلی‌های روکش‌دار از چرم طبیعی، فضایی گرم و صمیمی دارد. شومینه مرمرین این اتاق با نقش‌های برجسته از صحنه‌های شکار تزئین شده است.
گالری نقاشی کاخ یوسوپوف
گالری نقاشی کاخ یوسوپوف مجموعه‌ای ارزشمند از آثار هنرمندان اروپایی قرون ۱۶ تا ۱۹ را در خود جای داده است. در این مجموعه می‌توان آثاری از رامبراند، روبنس و تیسین را مشاهده کرد. جالب توجه است که هر تابلو در قابی منحصر به فرد قرار دارد که برخی از آن‌ها خود آثار هنری ارزشمندی محسوب می‌شوند.
سیستم نورپردازی گالری به گونه‌ای طراحی شده که نور طبیعی از پنجره‌های سقفی به بهترین شکل تابلوها را روشن کند. دیوارهای گالری با پارچه‌های مخمل قرمز پوشانده شده‌اند تا کنتراست مناسبی با تابلوها ایجاد کنند.
سالن ضیافت و آشپزخانه سلطنتی
سالن ضیافت کاخ با میزی به طول ۱۲ متر که می‌تواند تا ۵۰ مهمان را در خود جای دهد، برای برگزاری مهمانی‌های رسمی مورد استفاده قرار می‌گرفت. سرویس ظروف چینی این سالن شامل ۳۰۰ قطعه ظرف نقاشی‌شده با دست است که هر یک با نشان خانوادگی یوسوپوف تزئین شده‌اند.
آشپزخانه سلطنتی کاخ که در طبقه همکف قرار دارد، مجهز به پیشرفته‌ترین امکانات آن دوران بود. اجاق‌های بزرگ آهنی، یخچال‌های طبیعی و سیستم آب‌رسانی مخصوص، این آشپزخانه را به یکی از مدرن‌ترین آشپزخانه‌های اروپا تبدیل کرده بود.
نکات بازدید از کاخ یوسوپوف
برنامه‌ریزی برای بازدید
بهترین زمان برای بازدید از کاخ یوسوپوف ماه‌های مه تا سپتامبر است که ساعت کاری طولانی‌تر بوده و امکان بازدید از باغ‌های کاخ نیز فراهم می‌شود. توصیه می‌شود حداقل ۳ ساعت برای بازدید کامل از مجموعه زمان اختصاص دهید.
بازدید از تئاتر خصوصی کاخ فقط در تورهای ویژه و در ساعات مشخصی امکان‌پذیر است که بهتر است از قبل رزرو شود. این تورها شامل نمایشی ۲۰ دقیقه‌ای از اپراهای دوره تزاری است که با لباس‌های تاریخی اجرا می‌شود.
قسمت‌های ویژه توجه
اتاق راسپوتین در زیرزمین کاخ با نمایشی چندرسانه‌ای همراه است که با استفاده از نور و صدا، فضای شب قتل را بازسازی می‌کند. در این بخش می‌توانید نسخه‌های دقیقی از اسناد تاریخی مربوط به این واقعه را نیز مشاهده کنید.
تالار آینه کاخ که کمتر مورد توجه بازدیدکنندگان قرار می‌گیرد، یکی از زیباترین بخش‌های مجموعه است. این تالار با ۳۲ آینه بزرگ که در برابر یکدیگر قرار گرفته‌اند، بازی نور خیره‌کننده‌ای ایجاد می‌کند.
نحوه دسترسی به کاخ یوسوپوف
مسیرهای دسترسی
کاخ یوسوپوف در مرکز تاریخی سن پترزبورگ و در فاصله کمی از دیگر جاذبه‌های اصلی شهر قرار دارد. نزدیک‌ترین ایستگاه مترو «سادلویایا» است که از آنجا می‌توان با ۱۰ دقیقه پیاده‌روی در امتداد رود مویکا به کاخ رسید.
برای کسانی که مایل به استفاده از حمل و نقل آبی هستند، قایق‌های تندرو از اسکله «نیوسکی» به اسکله نزدیک کاخ در فصل گرما تردد می‌کنند. این مسیر علاوه بر راحتی، دیدی زیبا از کاخ از روی رودخانه ارائه می‌دهد.
امکانات پارکینگ
در صورت استفاده از خودرو شخصی، پارکینگ عمومی در فاصله ۳۰۰ متری کاخ در خیابان «گریبایدوف» وجود دارد. توجه داشته باشید که پارک در محدوده مرکز شهر سن پترزبورگ نیاز به پرداخت عوارض دارد و بهتر است از قبل در سیستم الکترونیکی ثبت نام کنید.
ساعت و هزینه بازدید
زمان‌بندی بازدید
کاخ یوسوپوف همه روزه به جز سه‌شنبه‌ها از ساعت ۱۱ صبح تا ۵ بعدازظهر پذیرای بازدیدکنندگان است. در فصل تابستان (ژوئن تا آگوست) ساعت کاری تا ۶ بعدازظهر تمدید می‌شود.
آخرین گروه بازدیدکنندگان ۴۵ دقیقه قبل از بسته شدن کاخ وارد می‌شوند. توصیه می‌شود حداقل تا ساعت ۳ بعدازظهر برای خرید بلیط اقدام کنید تا فرصت کافی برای بازدید داشته باشید.
هزینه‌های ورودی
بهای بلیط برای بزرگسالان ۱۰۰۰ روبل (حدود ۱۵ دلار) و برای دانشجویان با ارائه کارت دانشجویی بین‌المللی ۶۰۰ روبل است. کودکان زیر ۷ سال رایگان می‌توانند وارد شوند.
تورهای ویژه مانند بازدید از تئاتر خصوصی یا تورهای شبانه هزینه جداگانه‌ای دارند که بین ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ روبل متغیر است. این تورها معمولاً به زبان انگلیسی یا آلمانی برگزار می‌شوند.
جاذبه‌های دیدنی نزدیک به کاخ یوسوپوف
موزه ارمیتاژ
در فاصله ۲ کیلومتری کاخ یوسوپوف، موزه ارمیتاژ قرار دارد که یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین موزه‌های جهان محسوب می‌شود. این موزه با بیش از ۳ میلیون اثر هنری، نیاز به حداقل یک روز کامل برای بازدید دارد.
کلیسای ناجی در خون
کلیسای ناجی در خون با گنبدهای پیازی شکل و رنگارنگش، در فاصله ۱۵ دقیقه پیاده‌روی از کاخ یوسوپوف قرار دارد. معماری خیره‌کننده و موزاییک‌های داخلی آن از جذابیت‌های اصلی این کلیسا هستند.
خیابان نوسکی
معروف‌ترین خیابان سن پترزبورگ با مغازه‌های لوکس، کافه‌های دنج و ساختمان‌های تاریخی، در فاصله ۱۰ دقیقه پیاده‌روی از کاخ قرار دارد. پیاده‌روی در این خیابان تجربه‌ای به یاد ماندنی از زندگی شهری سن پترزبورگ ارائه می‌دهد.
رستوران‌های نزدیک به کاخ یوسوپوف
رستوران کوفمان
این رستوران لوکس که در هتل «گراند اروپا» قرار دارد، غذاهای سنتی روسی را با استانداردهای بین‌المللی ارائه می‌دهد. فضای آراسته و منوی فصلی آن تجربه‌ای منحصر به فرد از غذاهای روسی را ارائه می‌کند.
کافه گریبایدوف
کافه‌ای با فضای قرن نوزدهمی که انواع شیرینی‌های روسی و چای سنتی را سرو می‌کند. این کافه مکان مناسبی برای استراحت پس از بازدید از کاخ است.
هتل‌های نزدیک به کاخ یوسوپوف
هتل گراند اروپا
این هتل ۵ ستاره لوکس در ساختمانی تاریخی قرار دارد و اتاق‌های آن با مبلمان آنتیک و امکانات مدرن تجربه‌ای از اقامت اشرافی را ارائه می‌دهند. فاصله آن تا کاخ یوسوپوف تنها ۱۵ دقیقه پیاده‌روی است.
هتل روسیا
هتلی ۴ ستاره با قیمت‌های مناسب‌تر که در عین حال استانداردهای بالایی را رعایت کرده است. رستوران این هتل منوی متنوعی از غذاهای روسی و اروپایی ارائه می‌دهد.
چرا باید از کاخ یوسوپوف بازدید کنیم؟
کاخ یوسوپوف نمونه‌ای استثنایی از زندگی اشرافی در روسیه تزاری است که به شکلی خارق‌العاده حفظ شده است. برخلاف کاخ‌های سلطنتی که بیشتر جنبه رسمی داشتند، این کاخ تصویری واقعی از زندگی روزمره یکی از ثروتمندترین خانواده‌های روسیه را ارائه می‌دهد.
ترکیب معماری خیره‌کننده، مجموعه‌های هنری ارزشمند و رویدادهای تاریخی مهمی که در آن اتفاق افتاده، کاخ یوسوپوف را به یکی از جذاب‌ترین جاذبه‌های سن پترزبورگ تبدیل کرده است. این کاخ پنجره‌ای است به دنیای پر زرق و برق اشراف روسی در آستانه انقلاب.
سخن پایانی
بازدید از کاخ یوسوپوف سفری است به قلب تاریخ پر فراز و نشیب روسیه. از شکوه زندگی اشرافی گرفته تا توطئه‌های سیاسی، همه و همه در دیوارهای این کاخ تاریخی نهفته است. این مجموعه نه تنها موزه‌ای از هنر و معماری، بلکه روایتی زنده از یکی از مهم‌ترین دوره‌های تاریخ روسیه است.
هر بخش از این کاخ داستانی برای گفتن دارد؛ از صدای موسیقی که هنوز در سالن تئاترش طنین‌انداز است تا سکوت سنگین زیرزمینی که شاهد یکی از معروف‌ترین قتل‌های تاریخ بود. کاخ یوسوپوف قطعاً یکی از ضروری‌ترین تجربه‌ها برای هر بازدیدکننده از سن پترزبورگ است. امیدواریم از مطالعه کاخ یوسوپوف سن پترزبورگ لذت برده باشید و با دیدگاه ارزشمند خود، نارون را در ارائه محتواهای گردشگری مفید یاری نمایید.
منابع: Yusupov-Palace.ru
