استان لرستان، در قلب زاگرس نه تنها یک منطقه غنی از تاریخ و فرهنگ است، بلکه با طبیعتی بکر و شگفت‌انگیز گردشگران را به‌سوی خود جذب می‌کند. این استان دارای طبیعت چشم‌نواز، کوه‌های گنبدی مانند، آبشارهای پرآب و میراثی تاریخی گران‌بهاست که هرکدام از آنها گواهی بر قدمت و اصالت این سرزمین است و برای هر طبیعت‌گردی، بازدید از آنها از جمله مخمل کوه و دره کول چپ لازم است. از لینک مقابل، میتوانید تورهای طبیعت گردی داخلی نارون را بررسی کنید.
در این مقاله از مجله گردشگری نارون، شما را با دو شگفتی منحصربه‌فرد استان لرستان، یعنی مخمل کوه و دره کول چپ، آشنا خواهیم کرد.
مخمل کوه؛ جواهر سبز زاگرس
مخمل کوه که در شمال شرق خرم‌آباد واقع شده، نام خود را مدیون پوشش گیاهی سبز و نرم خود است که مانند مخمل، چشم نواز است.
مخملکوه، در سال ۱۳۸۸ به‌عنوان یکی از آثار طبیعی ملی ایران به ثبت رسید. شما با بازدید از این کوه و همچنین پارک جنگلی مخمل کوه حس آرامش و طراوت را تجربه خواهید کرد. مناظر طبیعی زیبا و سرسبز این منطقه، روح و روان انسان را نوازش می‌دهد و باعث رفع خستگی و استرس می‌شود.
این کوه با ارتفاع ۱۹۰۰ متر از سطح دریا، بخشی از رشته‌کوه‌های زاگرس است و با مناظر زیبایش سالانه گردشگران زیادی را از سراسر ایران به خود جذب می‌کند. با گذر از این منطقه، صدای چشمه‌های زلال و آبشارهای کوچک مخمل کوه به هر بازدیدکننده‌ای آرامش می‌بخشد.(پازوکی، ۱۳۹۸)
چرا مخمل کوه یک مقصد گردشگری بی‌نظیر است؟
مخمل کوه از چندین جنبه در صنعت گردشگری ایران نقش برجسته‌ای دارد:
- پوشش گیاهی متنوع: از درختان بلوط، زالزالک، و افرا گرفته تا گل‌سنگ‌های رنگارنگ که در تابستان کوه را زنده‌تر می‌کنند.
- پناهگاه حیات وحش: این منطقه زیستگاه حیواناتی چون خرس، بز کوهی، و پرندگانی مانند عقاب و شاهین است.
- چشمه‌های طبیعی: چشمه گلابی یکی از معروف‌ترین چشمه‌های این کوه است که خنکای آن زبانزد گردشگران است. (خاموشی، ۱۳۹۵)
بهترین زمان بازدید از مخمل کوه
با شروع فصل گرما، مخمل کوه یک مقصد ییلاقی محبوب است؛ اما اگر بخواهید هزینه‌های سفر را کاهش دهید، پاییز و زمستان، زمانی که گردشگران کمتری حضور دارند، انتخاب بهتری است. در بهار، ترکیب بارش‌های فصلی با گل‌سنگ‌های مخمل کوه، مناظری بهشت‌گونه خلق می‌کنند. (علیزاده، ۱۴۰۰)
کول چپ؛ ژرف‌دره‌ای ناشناخته
کول چپ در قلب طبیعت پل‌دختر واقع شده و با آبشارهای زیبایش، یکی از تماشایی‌ترین دره‌های ایران است. این منطقه به‌دلیل صخره‌های مرتفع، باغ‌های پربار انار و انگور، و آبشارهای پلکانی خود همواره محبوب طبیعت‌گردان بوده است. (وثوقی، ۱۳۹۷)
تاریخ و فرهنگ در دل کول چپ
محوطه کول چپ آثاری از زندگی غارنشینی و آسیاب‌های تاریخی را در دل خود جا داده است که نشان از قدمت این منطقه دارد. همچنین نام “کول” که در زبان لری به معنای “پشت” است، به عمیق‌بودن و پوشش کوهستانی این دره اشاره دارد. چین‌خوردگی‌های زمین و ریزش کوه‌ها، دره عمیق کول چپ را به شکلی بی‌نظیر درآورده‌اند.(فرهمند، ۱۴۰۱)
زیستگاه گونه‌های نادر دره کول چپ
کول چپ خانه‌ای برای گونه‌های کمیاب جانوری از قبیل سمندر لرستانی است. این سمندر نایاب که تنها در مناطق جنوبی لرستان یافت می‌شود، ۱۴ سانتی‌متر طول دارد و با پوست قهوه‌ای با خال‌های زرد و نارنجی، یکی از زیبایی‌های جهان طبیعی است. (Johnson & Taylor, 2020)
دیدنی‌های طبیعی کول چپ
از جمله جذابیت‌های کول چپ می‌توان به آبشارهای فصلی این دره اشاره کرد که به‌صورت پلکانی در مسیر جریان آب ساخته شده‌اند. یکی از معروف‌ترین آنها آبشار کول چپ است. این آبشار، با ارتفاع ۹۲۳ متری از سطح دریا، همچون بلوری شفاف در دل سنگ‌ها می‌درخشد و فضایی آرامش‌بخش ایجاد کرده است.(خامنه‌ای، ۱۳۹۶)
امکانات رفاهی و مسیرهای دسترسی
برای سفر به مخمل کوه و کول چپ، نیازی به نگرانی در مورد امکانات نیست. امکاناتی چون سرویس‌های بهداشتی، پارکینگ و رستوران‌های محلی در نزدیکی این مکان‌ها فراهم شده است. مسیر دسترسی نیز از طریق آزادراه خرم‌آباد – پل زال امکان‌پذیر است و شما میتوانید از تهران، با طی ۶۰۰ کیلومتر، تنها در کمتر از ۸ ساعت به این طبیعت زیبا دست یابید. (احمدی، ۱۳۹۸)
چرا باید از مخمل کوه و کول چپ بازدید کنیم؟
مخمل کوه و کول چپ نه تنها دو مقصد گردشگری جذاب، بلکه نمونه‌هایی عالی از ظرفیت ژئوتوریسم ایران هستند. این مناطق با طبیعتی بکر، تاریخی غنی، و زیستگاه‌های نادر، فرصتی کم‌نظیر برای طبیعت‌گردان و علاقه‌مندان به ماجراجویی فراهم می‌کنند.
چه در اردیبهشت، زمانی که گل‌سنگ‌های مخمل کوه به اوج زیبایی خود می‌رسند، و چه در فصول سرد، که هزینه‌های سفر کاهش می‌یابند، بازدید از این مکان‌ها تجربه‌ای فراموش‌نشدنی خواهد بود.
سخن پایانی
لرستان، با مخمل کوه و کول چپ، برای هر گردشگری یک تجربه بی‌نظیر ارائه می‌دهد. از طبیعت بکر تا زیستگاه‌های نادر، این مکان‌ها شما را از پس روزمرگی دنیای مدرن رها می‌سازند. اگر به دنبال صلح، آرامش و شگفتی‌های طبیعت هستید، انتخاب این دو مقصد را از دست ندهید. در تور مخمل کوه و کول چپ، امکان بازدید از این دو شاهکار لرستان، فراهم شده است.
منابع:
- پازوکی، علی.لرستان زیبا، از مخملکوه تا کول چپ. انتشارات مهر، ۱۳۹۸
- خاموشی، رضا. “معرفی جاذبه‌های طبیعی خرم‌آباد”، روزنامه ایران، ۱۳۹۵
- علیزاده، سعید.راهنمای جامع مخمل کوه. تهران، نشر افق، ۱۴۰۰
- وثوقی، مریم. کول چپ و زیستگاه‌های لرستان. نشر اروند، ۱۳۹۷
- فرهمند، شهریار. “ژئوتوریسم در زاگرس”، مجله مکان‌نگاری ایران، شماره ۴۲، ۱۴۰۱
- احمدی، محمد. گردشگری پایدار در زاگرس. انتشارات نیلوفر، ۱۳۹۸
- خامنه‌ای، نرگس. “آبشارهای فصلی ایران”، فصلنامه گردشگری، شماره ۵۶، ۱۳۹۶
منابع انگلیسی:
- Johnson, L., & Taylor, C.The Biodiversity of Zagros Mountains. Cambridge University Press, 2020.
- Smith, R. Ecotourism in Iran: Exploring Undiscovered Gems. Oxford University Press, 2019.
