استان کردستان، با طبیعت بکر و فرهنگ غنی خود، همواره مقصدی جذاب برای گردشگران بوده است. در میان جاذبههای این استان، روستای دره تفی مریوان با میزبانی بینظیر از لکلکهای مهاجر، جلوهای خاص یافته است. این روستا نهتنها به عنوان دومین زیستگاه لکلکهای جهان شناخته میشود، بلکه با فرهنگ غنی و مهماننوازی مردمش، تجربهای متفاوت از سفر را برای گردشگران رقم میزند. از لینک مقابل، میتوانید تورهای طبیعت گردی داخلی نارون را بررسی کنید. در این مقاله از مجله گردشگری نارون، به این شگفتی طبیعی و فرهنگی میپردازیم.
مهاجرت لکلکها و نقش دره تفی
هر ساله با فرا رسیدن بهار، لکلکهای سفید از مناطق گرمسیری به سمت شمال کوچ میکنند و در مسیر خود به روستای دره تفی در نزدیکی دریاچه زریبار میرسند. جنگلهای بلوط اطراف روستا و مهماننوازی مردم محلی، این منطقه را به مکانی ایدهآل برای لانهسازی لکلکها تبدیل کرده است. این پرندگان که در مسیر مهاجرت هزاران کیلومتر را پیمودهاند، تا اواخر پاییز در این منطقه مهمان اهالی هستند.(خبرگزاری تسنیم، ۱۴۰۲)
فرهنگ مردم دره تفی و لکلکها
مردم دره تفی لکلکها را نماد صلح و خوشاقبالی میدانند و از سالها پیش، با ساختن لانه برای این پرندگان، از آنها میزبانی کردهاند. این پیوند عمیق بین انسان و طبیعت، باعث شده تا لکلکها به بخشی از فرهنگ و زندگی مردم این روستا تبدیل شوند. مردمان محلی لک لکها را با نامهایی چون “حاجی لک لک” و “حاجی لق لق” خطاب میکنند که نشان از احترام و تقدس این پرندگان در بین مردم دارد.(همشهری آنلاین،۱۴۰۱)
ثبت ملی زیستگاه لکلکها
اهمیت دره تفی به عنوان زیستگاه لکلکها باعث شده است تا این منطقه به عنوان دومین سایت لانهسازی لکلکها در جهان، به ثبت ملی برسد.
تلاش برای حفظ این زیستگاه و فرهنگ میزبانی لکلکها نشان از اهمیت حفظ تنوع زیستی و فرهنگی در این منطقه دارد.(میراث فرهنگی، ۱۴۰۲)
آغاز یک دوستی
همزیستی انسان و لکلکها در دره تفی به سالها قبل برمیگردد. زمانی که اولین جفت لکلک در این روستا بر بلندای تیرهای برق لانه ساختند، اهالی روستا با ساختن لانه دستی، از آنها در برابر خطرات احتمالی محافظت کردند. این رفتار مهربانانه، باعث شد تا لکلکها بهتدریج به دره تفی اعتماد کنند و تعدادشان در این روستا افزایش یابد.(گزارش میدانی، ۱۴۰۲)
مداوای لکلکهای آسیبدیده
اهالی دره تفی نهتنها لانههای لکلکها را میسازند، بلکه در صورت نیاز، به مداوای پرندگان آسیبدیده نیز میپردازند. این رفتار انسانی نشان میدهد که مردم این روستا، فراتر از یک میزبان معمولی، خود را مسئول حفظ و نگهداری این پرندگان میدانند. دره تفی تبدیل به پناهگاهی امن برای این پرندگان شده است.(مصاحبه، ۱۴۰۲)
جشن بازگشت لکلکها
بازگشت لکلکها به دره تفی، برای مردم روستا یک رویداد مهم است و آن را با جشن و پایکوبی خوشآمد میگویند. این مراسم نشان از اهمیت این پرندگان در زندگی مردم دارد و همچنین نمادی از پایان زمستان و فرا رسیدن بهار است. ورود لکلکها به روستا، در کنار سایر جاذبههای طبیعی و گردشگری، این منطقه را به مقصدی جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرده است.(روایت محلی، ۱۴۰۲)
دره تفی، فراتر از یک زیستگاه
با وجود اینکه دره تفی به عنوان زیستگاه لکلکها شهرت یافته است، این منطقه دارای جاذبههای طبیعی و فرهنگی دیگری نیز هست. وجود جنگلهای بلوط، چشمههای آب زلال و فرهنگ غنی مردم این منطقه، باعث شده است تا دره تفی به یک مقصد گردشگری پایدار تبدیل شود. گردشگران میتوانند در کنار تماشای لکلکها، از سایر جاذبههای این منطقه نیز لذت ببرند و با فرهنگ مردم محلی آشنا شوند.(مطالعات گردشگری، ۱۴۰۱)
نقش دره تفی در حفظ تنوع زیستی
حفظ زیستگاه لکلکها در دره تفی نهتنها برای این پرندگان اهمیت دارد، بلکه به حفظ تنوع زیستی منطقه نیز کمک میکند. لکلکها به عنوان بخشی از زنجیره غذایی و اکوسیستم، نقش مهمی در تعادل طبیعت دارند.حفاظت از این منطقه، به حفظ گونههای جانوری و گیاهی دیگر نیز کمک خواهد کرد.(گزارش محیط زیست،۱۴۰۰)
دره تفی مریوان، با میزبانی لکلکهای مهاجر و همزیستی مسالمتآمیز انسان و طبیعت، نهتنها یک مکان دیدنی است، بلکه نمادی از فرهنگ غنی و مهماننوازی مردم کردستان است. این منطقه با جاذبههای طبیعی و فرهنگی خود، تجربهای متفاوت از سفر را برای گردشگران فراهم میکند. بازدید از دره تفی، فرصتی برای لمس صلح، آرامش و همزیستی با طبیعت است.
منابع:
۱.خبرگزاری تسنیم. (۱۴۰۲). گزارش میدانی از درهتفی مریوان؛ دومین سایت زیستگاه لک لکهای جهان.
۲.همشهری آنلاین. (۱۴۰۱).درهتفی؛ روستای لکلکها در کردستان.
۳.اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان کردستان. (۱۴۰۲).ثبت ملی زیستگاه لکلکهای درهتفی.
