جشن هولی در نپال، جشنواره‌ای پرهیجان و زنده در آیین هندو است که آمدن بهار را گرامی می‌دارد. این فستیوال به «جشنواره رنگ‌ها» شهرت دارد، چرا که مردم با پودرهای رنگی درخشان و بادکنک‌های پر از آب رنگی به شادی می‌پردازند. در نپال، هولی با نام «فاگو پورنیما» شناخته می‌شود، زیرا در روز ماه کامل از ماه فالگون تقویم هندو (معمولاً در فوریه یا مارس) برگزار می‌گردد. تاریخ دقیق آن هر سال بر اساس تقویم قمری تغییر می‌کند.
اهمیت جشنواره هولی در فرهنگ نپال
جشن هولی در نپال از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و ابعاد فرهنگی و اجتماعی گوناگونی دارد. برخی از مهم‌ترین جنبه‌های آن عبارتند از:
نماد بهار
هولی نشانه رسیدن بهار و پیروزی زندگی بر زمستان سرد و تاریک است. رنگ‌های درخشان این جشنواره، نماد شکوفایی طبیعت در فصل بهارند.
ریشه‌های مذهبی
این جشن که ریشه در آیین هندو دارد، پیروزی نیکی بر بدی را گرامی می‌دارد. آتش‌بازی «هولیکا داهان» نماد پیروزی پرهلاد بر هولیکا و تاکید بر باور به چیرگی نیکی است.
انسجام اجتماعی
هولی مرزهای اجتماعی را درمی‌نوردد و مردم از هر قشر و سنی در کنار یکدیگر به شادی می‌پردازند. این جشن فرصتی است برای رهایی از روزمرگی، خندیدن و لذت بردن در کنار خانواده و دوستان.
گردشگری و جشنواره‌های رنگارنگ
نحوه منحصربه‌فرد برگزاری جشن هولی در نپال، گردشگران بسیاری را به تور نپال جذب می‌کند و به رونق اقتصادی و تبادل فرهنگی کمک می‌نماید.
افسانه جشنواره هولی در نپال
داستان هولی به اسطوره‌شناسی هندو بازمی‌گردد و حول محور پیروزی نیکی بر بدی می‌چرخد. یکی از مشهورترین روایات، ماجرای پرهلاد، پسر پادشاه شیطان‌صفت هیرانیاکاشیپو است که علیرغم تلاش‌های پدر برای از بین بردن ایمانش، به ویشنو وفادار ماند. هیرانیاکاشیپو از خواهرش هولیکا که گمان می‌شد در برابر آتش مصون است، کمک خواست. هولیکا، پرهلاد را در آتش نشاند، اما برخلاف انتظار، به لطف ایمان پرهلاد و حمایت ویشنو، هولیکا سوخت و پرهلاد زنده ماند. هولیکا داهان (سوزاندن هولیکا) که با روشن کردن آتش در شب پیش از هولی انجام می‌شود، نماد نابودی شر و پیروزی خوبی است.
نحوه برگزاری جشن هولی در نپال
مردم نپال هولی را با شور و هیجان ویژه‌ای جشن می‌گیرند. برخی از رسوم رایج این جشن عبارتند از:
۱. هولیکا داهان
در شب قبل از هولی، آتش بزرگی روشن می‌کنند و مردم گرد هم جمع می‌شوند تا شر را نمادین بسوزانند.
۲. بازی با رنگ و آب
در روز اصلی هولی، مردم با پودرهای رنگی (گولال) و بادکنک‌های آب رنگی به شادی می‌پردازند. تفنگ‌های آبپاش (پیچکاری) نیز جزو ابزارهای محبوب این جشن هستند!
۳. موسیقی و رقص
فضای جشن با موسیقی‌های شاد و رقص‌های محلی پرانرژی می‌شود. این مراسم در میدان‌های عمومی، هتل‌ها، پارک‌ها و خانه‌ها برگزار می‌گردد.
۴. غذاهای مخصوص
خوراکی‌های ویژه هولی مانند گوجیا (دلمه‌های شیرین)، بانگ لاسی (نوشیدنی حشیش)، پدا و شیرینی‌های رنگارنگ، طعمی خوشایند به جشن می‌بخشند.
۵. لباس‌های رنگارنگ
مردم لباس‌های سفید یا روشن می‌پوشند تا رنگ‌ها روی آنها بهتر نمایان شود. خیابان‌ها، پارک‌ها و هر مکانی که هولی برگزار می‌شود، پر از افرادی است که لباس‌های رنگین به تن دارند!
۶. مهمانی‌های هولی
بسیاری از افراد در مهمانی‌های خصوصی یا عمومی شرکت می‌کنند که شامل موسیقی، رقص، غذا و البته بازی با رنگ‌هاست.
بهترین مکان‌ها برای تجربه هولی در نپال
اگر می‌خواهید جشنواره هولی نپال را به یادماندنی سپری کنید، این مکان‌ها پیشنهاد می‌شوند:
۱. دره کاتماندو (کاتماندو، بختاپور، پاتان)
- میدان دوربار و تامیل در کاتماندو، مرکز هیجان و رنگ‌بازی هستند.
- توندیخل گراند نیز میزبان جشن‌های بزرگ هولی است.
- میدان دوربار و پاتان در بختاپور با معماری تاریخی‌شان، فضایی منحصربه‌فرد ایجاد می‌کنند.
۲. پخارا
- منطقه لیک ساید با منظره دریاچه فیوا در پخارا و رشته‌کوه‌های آناپورنا، صحنه‌ای خیره‌کننده برای هولی است.
- سارانگکوت نیز با چشمانداز کوهستانی‌اش، گزینه‌ای عالی برای جشن است.
۳. بیراتنگر
این شهر در شرق نپال، با جشن‌های محلی و رنگارنگ خود، ترکیبی از شادی و آیین‌های سنتی را ارائه می‌دهد.
راهنمای سفر برای جشن هولی نپال
- لباس‌هایی بپوشید که قابل شستشو باشند، ترجیحاً لباس‌های قدیمی.
- قبل از خارج شدن از خانه، روی پوست خود روغن یا کرم ضدآفتاب بمالید تا هم رنگ‌ها راحت‌تر پاک شوند و هم پوستتان از مواد شیمیایی محافظت شود.
- وسایل باارزش مانند کیف پول، تلفن همراه و دوربین را در کیسه‌های ضدآب و ایمن قرار دهید.
- برای محافظت از چشم‌ها در برابر پودرهای رنگی، از عینک آفتابی یا عینک محافظ استفاده کنید.
- در فضای شاد هولی، به حریم شخصی دیگران احترام بگذارید. قبل از مالیدن رنگ به دیگران، از آنها اجازه بگیرید.
- ملزوماتی مانند دستمال کاغذی، دستمال مرطوب و جعبه کمک‌های اولیه کوچک همراه داشته باشید.
- جشن هولی می‌تواند انرژی‌بر باشد، بنابراین یک بطری آب همراه داشته باشید و به خصوص اگر در فضای باز هستید، آب کافی بنوشید.
- در مناطق شلوغ یا ناآشنا احتیاط کنید و از مکان‌های پرخطر دوری نمایید. برای ایمنی بیشتر، در مناطق پرنور و پرجمعیت بمانید.
سخن پایانی
ویژگی منحصربه‌فرد جشنواره هولی در نپال، در ترکیب شادمانی استقبال از بهار، غنای سنت‌های فرهنگی، ایجاد حس وحدت و تلفیق معنای مذهبی با شادی نهفته است. فضای رنگارنگ و جشنواره هولی که ریشه در سنت‌های غنی فرهنگی دارد، این جشن را در نپال به تجربه‌ای بی‌نظیر و به‌یادماندنی تبدیل کرده است. امیدواریم از مطالعه راهنمای جشن هولی در نپال لذت برده باشید و با دیدگاه ارزشمند خود، نارون را در ارائه محتواهای گردشگری مفید یاری نمایید.
منابع: DiscoveryWorldTrekking.com
